19 lutego 2024

Coraz częstszym zjawiskiem wśród polskich emigrantów jest sytuacja, gdy ich dzieci urodzone już za granicą nie posługują się językiem polskim. Rodzice zadają wtedy pytanie – czy w takim wypadku ich pociechy dadzą radę pójść do polskiej szkoły sobotniej?

Jak pokazuje doświadczenie wielu placówek, jest to jak najbardziej możliwe, choć oczywiście proces będzie wymagał więcej wysiłku i uwagi ze strony rodziców i nauczycieli. Poniżej przedstawiam kilka wskazówek, które pomogą przygotować dziecko niemówiące w języku polskim do rozpoczęcia nauki w polskiej szkole na obczyźnie.

Wiek dziecka ma kluczowe znaczenie

Dużo łatwiej będzie wprowadzić w polską edukację dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym, których umysły są bardzo podatne na przyswajanie nowych języków. W przypadku nastolatków może być znacznie trudniej. Optymalnym rozwiązaniem jest więc zapisanie dziecka do polskiej placówki zaraz po rozpoczęciu edukacji w kraju zamieszkania.

Rola rodziców jest kluczowa

Aby dziecko mogło poczynić postępy w nauce polskiego, kluczowe jest wsparcie w domu rodzinnym. Rodzice powinni jak najczęściej rozmawiać z pociechą w swoim ojczystym języku, anglojęzyczne bajki zastąpić polskimi, włączać polskojęzyczne audiobooki czy piosenki. Ten codzienny trening sprawi, że dziecko będzie robiło szybkie postępy.

Stopniowe wprowadzanie materiału

Kluczową rolę odgrywają tutaj nauczyciele i ich umiejętność dostosowania materiału oraz tempa nauki do możliwości ucznia. Na początku powinno się wprowadzać pojedyncze wyrazy i zwroty, stawiając na zabawę, obrazki i bodźce słuchowe. Z czasem można stopniowo poszerzać zakres słownictwa i wprowadzać coraz trudniejsze struktury językowe. Ale zawsze dostosowując do indywidualnych potrzeb dziecka.

Ćwiczenie konwersacji

Nie wolno zapominać o tym, że nauka języka to nie tylko znajomość słownictwa i gramatyki. Kluczowa jest praktyka – używanie go w mówieniu i rozumieniu. Dlatego nauczyciele powinni jak najczęściej wplatać w zajęcia dialogi, zadawać pytania po polsku czy zachęcać uczniów do wypowiedzi. Tylko w praktyce język będzie utrwalany.

Otoczenie językiem polskim

Warto stworzyć w polskiej szkole jak najwięcej bodźców w języku polskim, które będą stanowiły inspirację do nauki dla dzieci nierozumiejących tego języka. Mogą to być książki, gazetki, plakaty ze słownictwem, polskojęzyczne oznaczenia sal i przedmiotów, etc. Każdy element pomoże w przyswajaniu nowego kodu linguistycznego.

Cierpliwość i konsekwencja

Nauka języka wymaga czasu i nie przychodzi z dnia na dzień. Zarówno rodzice, jak i pedagodzy muszą wykazać się ogromnym spokojem i cierpliwością, nie forsując tempa, ale też konsekwentnie realizując proces kształcenia polonistycznego. Tylko to przyniesie sukces.

Dziecko, które nie mówi płynnie w języku polskim z powodzeniem może uczęszczać do polskiej szkoły sobotniej i nadrobić te braki. Kluczowe jest, aby rozpocząć edukację jak najwcześniej, zapewnić wsparcie w domu rodzinnym i stopniowo, cierpliwie wprowadzać w arkana polszczyzny. Właściwe podejście nauczycieli, materiały dydaktyczne i motywacja dziecka na pewno przyniosą oczekiwane rezultaty. Dlatego zachęcam niezwłocznie zapisać pociechę na zajęcia dodatkowe z języka ojczystego.